Agentic AI zet economie en arbeidsmarkt op scherp
Kunstmatige intelligentie die zelfstandig doelen stelt, beslissingen neemt en taken uitvoert - superhandig, niet waar? Agentic AI staat op het punt de economie fundamenteel te hervormen. In het rapport 'Agentic AI: The self-driving economy?' van Allianz Trade wordt duidelijk dat deze nieuwe AI-generatie niet alleen productiviteit aanjaagt, maar ook diepe sporen gaat trekken in de arbeidsmarkt.
Waar generatieve AI als co-piloot functioneert en hulp biedt bij specifieke taken, markeert agentic AI een omslag naar zelfstandige taakuitvoering. Het rapport van Allianz stelt dat tot 60% van de banen in ontwikkelde economieën geraakt kan worden. Sommige kunnen deels geautomatiseerd worden, sommige taken kunnen doorgeschoven worden, maar het is ook mogelijk dat sommige banen volledig vervangen worden.
Agentic AI gaat dus een stapje verder dan GenAI. Het voert complete workflows uit zonder menselijke tussenkomst: van klantondersteuning en HR-taken tot boekhouding, planning en zelfs juridische analyse.
Risico's voor werkgelegenheid
De onderzoekers tonen aan dat in sectoren als financiën, ICT en vastgoed software-investeringen direct leiden tot minder arbeidsvraag. Daarentegen blijkt uit data uit onder meer Duitsland, Spanje en Polen dat investeringen in bredere kapitaalgoederen, als machines en infrastructuur, nog wél gepaard gaan met groei in werkgelegenheid.
Agentic AI tilt echter de discussie naar een nieuw niveau: de mate van autonomie is zó hoog, dat bestaande modellen van werkverdeling, beloning en menselijke betrokkenheid onder druk komen te staan.
Economisch potentieel versus sociale kosten
De economische impact is onmiskenbaar: het rapport becijfert een jaarlijkse mondiale meerwaarde van 2,6 tot 4,4 biljoen dollar in de komende vijf jaar. Tegelijkertijd waarschuwen de auteurs voor onderbelichte neveneffecten zoals:
- Toenemende ongelijkheid door dalende arbeidsinkomens
- Hoge investeringsdrempels die vooral grote bedrijven bevoordelen
- Milieudruk door groei van energie- en waterverbruik in AI-datacenters
Deze spanningen vragen om beleid dat innovatie en sociale cohesie met elkaar weet te verenigen.
Wat kunnen ondernemers hiermee?
Voor ondernemers ligt de sleutel in strategische adoptie. De winst zit in slimmer, efficiënter werken, mits er oog is voor menselijk kapitaal. Volgens Allianz moeten bedrijven zich richten op:
- Hybride teamsamenstelling: mensen én AI in samenwerking
- Vooruitdenken in reskilling: werknemers opleiden voor AI-ondersteunde functies
- Ethiek in bedrijfsvoering: transparantie en betrokkenheid blijven essentieel
Bedrijven die tijdig investeren in verantwoorde integratie van agentic AI kunnen hun concurrentiepositie versterken én bijdragen aan een gezonde arbeidsmarkt.
Beleid: wachten is geen optie
Het rapport benadrukt dat overheden en bedrijven niet mogen vertrouwen op een ‘natuurlijke correctie’ van de arbeidsmarkt. Allianz adviseert onder meer:
- Een universele AI-verzekering tegen baanverlies
- Belasting op AI-gebruik in plaats van output (zoals voorgesteld door de OECD)
- Winstdeling via werknemersparticipatie of AI-bijdragen aan sociale vangnetten
Zonder ingrijpen kunnen AI-gedreven transities leiden tot structurele mismatches op de arbeidsmarkt.
Conclusie: technologie is geen excuus voor passiviteit
Het Allianz-rapport maakt één ding glashelder: agentic AI is een structurele gamechanger. Niet alleen qua productiviteit, maar ook in hoe we werk organiseren, belonen en beschermen. Ondernemers die nu keuzes maken rond verantwoorde AI-adoptie, kunnen een voorbeeld stellen. Of, nog beter: een voorsprong pakken.