Pensioenakkoord vastgesteld, onderhandelingen in volle gang

Vakcentrale VCP stemde dinsdag als laatste in met de afspraken rond de pensioenen. Nu het pensioenakkoord is vastgesteld, zullen het kabinet, werkgevers en vakbonden de komende maanden in een ‘stuurgroep’ gaan onderhandelen over alle details rondom het akkoord.

LEES OOK: Vakbonden stemmen in met pensioenakkoord

Lange en korte termijn

De vakbonden willen dat het nieuwe stelsel volledig 'klopt'. Niet alleen moet het een beter systeem zijn op lange termijn, het moet óók op de korte termijn grootschalige pensioenverhogingen dichterbij brengen. Dit omdat de meeste pensioenen nu al jarenlang niet meer meestijgen met de prijzen in de winkel.

In het nieuwe stelsel verdwijnt in ieder geval de subsidie van jong naar oud. Jongeren krijgen straks voor iedere euro premie méér pensioenopbouw dan ouderen, omdat de euro van jongeren langer voor rendement zorgt. Een andere verandering is dat de pensioenfondsen geen grote financiële reserves meer hoeven aan te leggen. Beleggingswinsten mogen direct uitgedeeld worden en na verliezen moet er sneller worden gekort. Alle beslissingen die binnenkort genomen worden over de winsten, verliezen en kortingen, hebben invloed op de uiteindelijke verdeling van de pensioenpotten. Is alles duidelijk, dan pas kunnen pensioenfondsen berekenen wat de nieuwe regels gaan betekenen voor de werknemers en hun gepensioneerden.

Compensatie veertigers en vijftigers

In het pensioenakkoord staat expliciet dat de veertigers en vijftigers compensatie moeten krijgen. Omdat de subsidie van jong naar oud verdwijnt, worden zij benadeeld. Die compensatie moet betaald worden door de andere mensen in het pensioenfonds. In theorie zijn er meerdere manieren om die compensatie te regelen. Een fonds kan geld uit zijn financiële reserves gebruiken. Een andere optie is financiering vanuit de pensioenpremies. Zet bijvoorbeeld tien jaar lang 1 procentpunt van alle pensioenpremies opzij: hiervan kan de compensatie worden betaald. Of de compensatie ook daadwerkelijk gaat werken zonder bepaalde leeftijdsgroepen onevenredig te benadelen blijft de vraag. Er zijn al talloze doorrekeningen gemaakt door het Centraal Planbureau en de pensioenfondsen. Maar die zijn nog onzeker, omdat nog niet alle pensioenregels bekend zijn en er dus met aannames gewerkt moet worden.

Alle discussies over het pensioenstelstel zullen sowieso nog maanden duren. En zijn de discussies eindelijk voorbij, dan moet minister Koolmees de afspraken nog verwerken in een wetgeving, die in 2022 in moet gaan. Tot slot is er in de tussentijd natuurlijk nog een zeer belangrijke factor waar de stuurgroep geen enkele grip op heeft, namelijk de stand van de economie. Voor de overgang op een nieuw stelsel, is dat essentieel.