Vrijkomende lijfrente: wat ondernemers daarover moeten weten

Wat is een vrijkomende lijfrente?

Een lijfrente is een financieel product waarmee je als ondernemer (of particulier) vermogen opbouwt voor later, vaak om een pensioengat te dichten. Je stort regelmatig premies of eenmalig een bedrag bij een verzekeraar of bank, die dat geld voor jou belegt of vastzet. Op de einddatum – die je meestal zelf kiest – komt de lijfrente ‘vrij’. Dat wil zeggen: het opgebouwde bedrag wordt uitgekeerd, of moet worden omgezet in een uitkerende lijfrente.

Voor ondernemers betekent dit vaak een cruciaal keuzemoment, waarbij fiscale regels en persoonlijke situatie goed tegen elkaar afgewogen moeten worden.

Wat zijn je opties bij een vrijkomende lijfrente?

Wanneer je lijfrente vrijkomt, heb je in grote lijnen de volgende keuzes:

1. Omzetten in een uitkerende lijfrente

Je kunt ervoor kiezen om het opgebouwde bedrag om te zetten in een uitkerende lijfrente. Dat betekent dat je periodiek (bijvoorbeeld maandelijks) een bedrag ontvangt, vaak over een afgesproken periode of levenslang. Deze uitkeringen zijn belast in box 1.

2. Bankspaarvariant

In plaats van een verzekering kun je kiezen voor een bankspaarproduct. De uitkeringen lopen dan via een bancaire lijfrente, met vaak meer flexibiliteit en lagere kosten. Dit is een populaire optie onder zelfstandig ondernemers.

3. Afkopen van de lijfrente (niet aanbevolen)

Je kunt het bedrag ook ineens laten uitkeren, maar dan betaal je vaak een forse boete (revisierente) van 20% en inkomstenbelasting. Dit is fiscaal zeer ongunstig en wordt meestal alleen gedaan in uitzonderlijke situaties.

4. Doorrollen van de lijfrente (onder voorwaarden)

In sommige gevallen kun je de vrijgekomen lijfrente opnieuw vastzetten (bijvoorbeeld als je nog geen uitkering wilt ontvangen). Dit is mogelijk binnen bepaalde fiscale regels en termijnen.

Belangrijke aandachtspunten voor ondernemers

Bij een vrijkomende lijfrente zijn er een aantal zaken waar ondernemers specifiek op moeten letten:

Timing en fiscale regels
Je hebt tot uiterlijk 31 december van het kalenderjaar na de einddatum van de lijfrente om het bedrag opnieuw te bestemmen. Doe je dat niet, dan rekent de Belastingdienst alsof je het bedrag ineens hebt opgenomen, met alle gevolgen van dien.

Invloed op andere inkomsten
De uitkering van een lijfrente telt mee als inkomen in box 1. Dit kan gevolgen hebben voor toeslagen, maar ook voor je belastingtarief.

Samenhang met je overige vermogen of pensioen
Heb je bijvoorbeeld ook een oudedagsreserve (FOR) opgebouwd? Of andere beleggingen of vastgoed? Dan is het verstandig om het totaalplaatje in kaart te brengen.

Erfbelasting en lijfrente
Wat gebeurt er met de lijfrente als je komt te overlijden? Hoe is dat fiscaal geregeld voor je nabestaanden? Ook dit is iets waar je nu al bij stil moet staan.

Hulp nodig bij je keuze?

Hoewel het vergelijken van lijfrenteproducten niet altijd nodig is, is het wel belangrijk om te begrijpen wat je opties zijn en wat de fiscale gevolgen zijn. Op pensioenvergelijken.net – vrijkomende lijfrente vind je uitgebreide informatie over vrijkomende lijfrentes, specifiek afgestemd op ondernemers. Zo maak je een geïnformeerde keuze die past bij jouw financiële situatie én je toekomstplannen.

Conclusie: Neem tijdig actie

Voor veel ondernemers vormt de lijfrente een belangrijk onderdeel van hun oudedagsvoorziening. Als de lijfrente vrijkomt, is het belangrijk om goed na te denken over wat je ermee wilt doen. De keuzes die je maakt kunnen grote gevolgen hebben voor je maandelijkse inkomsten en je belastingdruk. Laat je daarom goed informeren, en onderneem tijdig actie om onaangename verrassingen te voorkomen.

Veelgestelde vragen over vrijkomende lijfrente voor ondernemers

1. Wat betekent het als mijn lijfrente 'vrijkomt'?

Dat betekent dat de opbouwfase van je lijfrenteproduct eindigt. Je moet dan kiezen wat je met het opgebouwde kapitaal doet: omzetten in een uitkering, doorschuiven of (fiscaal ongunstig) afkopen.

2. Hoe lang heb ik de tijd om iets te doen met een vrijkomende lijfrente?

Je hebt tot 31 december van het kalenderjaar ná de einddatum van de lijfrente om een nieuw product te kiezen. Doe je dat niet op tijd, dan ziet de Belastingdienst dit als een afkoop en betaal je mogelijk revisierente en inkomstenbelasting.

3. Kan ik zelf kiezen wanneer de uitkering ingaat?

Ja, binnen grenzen. De uitkering moet uiterlijk ingaan in het jaar nadat de lijfrente is vrijgekomen, maar je kunt binnen die periode zelf kiezen wanneer je start. Wel zijn er minimale looptijden voor uitkeringen, afhankelijk van je leeftijd en het bedrag.

4. Is het verstandig om mijn lijfrente af te kopen?

In de meeste gevallen niet. Bij afkoop betaal je revisierente van 20% én inkomstenbelasting over het hele bedrag. Alleen in uitzonderlijke gevallen – zoals ernstige financiële nood – kan dit een optie zijn.

5. Wat is het verschil tussen een verzekering en een bancaire lijfrente?

Een verzekeringslijfrente keert uit zolang je leeft (levenslange lijfrente) of voor een afgesproken periode. Een bancaire lijfrente is vaak eenvoudiger en goedkoper, en keert alleen uit gedurende de looptijd van het product. Na overlijden vervalt het resterende bedrag meestal aan erfgenamen.

6. Moet ik belasting betalen over mijn lijfrente-uitkering?

Ja. De uitkering wordt gezien als inkomen in box 1. Je betaalt daarover inkomstenbelasting volgens het geldende tarief.

7. Kan ik meerdere vrijkomende lijfrentes combineren in één product?

Ja, dat kan. Je mag verschillende lijfrentekapitalen bundelen in één nieuwe lijfrente-uitkering, mits ze aan de fiscale voorwaarden voldoen.