Nederlanders zijn zeker van hun zaak: 60% valt niet voor digitale fraude
“Fraude? Daar trap ik echt niet in!” Klinkt bekend? Nederlanders zijn positief en zelfverzekerd als het om online veiligheid gaat. Zo denkt maar liefst 60% dat ze nepwebsites en misleidende berichten moeiteloos kunnen herkennen. Dat blijkt uit onderzoek van Visa. Opvallend is dat één op de zeven Nederlanders die te maken heeft gehad met fraude géén melding maakt bij de bank of politie. Het onderzoek is uitgevoerd door onderzoeksbureau Multiscope onder 1.000 Nederlandse consumenten.
Schaamte bij slachtoffers van digitale fraude
Daarnaast geeft één op de drie Nederlanders (35%) aan zich te schamen als ze slachtoffer worden van fraude. “Hoe kun je daar nou intrappen?” is een veelgehoorde reactie. Dit soort reacties kunnen ervoor zorgen dat slachtoffers zich dom of schuldig voelen, waardoor ze minder snel hulp zoeken of een melding maken. Hierdoor blijven veel gevallen onder de radar en krijgen fraudeurs vrij spel.
Dat veel mensen fraude niet melden, is zorgelijk. Oplichters vinden voortdurend nieuwe manieren om consumenten te benaderen, van valse webshops, tot misleidende advertenties op sociale media – het internet is een speeltuin voor fraudeurs. Nu online shoppen steeds gebruikelijker wordt – 1 op de 5 Nederlanders vindt het heel gewoon om via sociale media aankopen te doen – groeien de kansen voor oplichters.
Zorgen om familie
Niet alleen jij, maar ook je familie is kwetsbaar. 41% van de Nederlanders maakt zich zorgen dat hun ouders of grootouders slachtoffer worden van online fraude. Vooral ouderen zijn een populair doelwit: ze krijgen bijvoorbeeld een telefoontje van ‘de bank’ of een WhatsApp-bericht van iemand die zich voordoet als een familielid in nood. Juist voor deze groepen is het extra belangrijk om hen te helpen digitaal weerbaar te worden en samen te praten over de verschillende vormen van oplichting.
Wat te doen bij digitale fraude?
Het is misschien onmogelijk om alle vormen van oplichterij uit te bannen, maar we kunnen ons wel beter wapenen. Lang niet iedereen weet namelijk wat te doen als het misgaat: de helft van de Nederlanders geeft aan dat ze precies weten wat ze moeten doen in geval van fraude, maar bijna één op de drie (28%) tast in het duister. Daarom deelt Jos van de Kerkhof, Country Manager bij Visa Nederland praktische tips om fraude te voorkomen én te handelen als het toch gebeurt:
1 Let op zoekresultaten
Bij het zoeken naar aanbiedingen via Google of AI-tools is het belangrijk om de resultatenlijst goed te controleren. Klik niet zomaar op de eerste link, zeker niet bij online bankieren of als het een onbekende webshop is. Bewaar favoriete en vertrouwde webshops als bladwijzers en gebruik deze links voor toekomstig bezoek.
2 Kies veilige betaalmethoden
Kies altijd voor een betaalmethode die je kent én vertrouwt. Betaal bij voorkeur met je creditcard of met een moderne debit card. Zo ben je extra beschermd tegen fraude en ongeoorloofd gebruik van gegevens. Bovendien kun je hiermee – als er sprake is van fraude – vaak je geld terugkrijgen via je bank.
3 Controleer altijd de website
Zoek naar reviews op bijvoorbeeld Trustpilot voordat je iets koopt. Je kunt ook letten op een keurmerk, zoals Thuiswinkel Waarborg, Webshop Keurmerk of WebwinkelKeur.
4 Controleer de echtheid van marktplaatsen
Wees extra voorzichtig bij aankopen via Instagram, TikTok of andere sociale media. Deze marktplaatsen opereren vaak ongereguleerd. Controleer altijd onafhankelijk de echtheid van de webshop en het product (door reviews en keurmerken).
5 Stop direct bij twijfel
Voelt iets niet goed, ziet de website er vreemd uit, of word je doorgestuurd naar een onbekende betaalpagina? Breek de betaling af. 54% van de Nederlanders doet dit al als ze het niet vertrouwen.
6 Meld verdachte situaties
Ben je opgelicht? Meld dit direct bij je bank, de politie of via Fraudehelpdesk. Op de website van Fraudehelpdesk kun je bovendien actuele waarschuwingen en meldingen van oplichting en scams vinden. Zo help je niet alleen jezelf maar ook anderen.
“Fraudeurs worden steeds slimmer. Het is belangrijk dat consumenten scherp blijven op fraude en niet op goed geluk vertrouwen. Kies bewust voor veilige betaalmethoden, let goed op waar en hoe je betaalt, en wees kritisch bij webshops en aanbiedingen die te mooi lijken om waar te zijn. Bescherm niet alleen jezelf, maar help ook anderen om fraude te voorkomen door verdachte situaties direct te melden. Samen kunnen we helpen de online wereld veilig te houden”, aldus Jos.