2021: het jaar van het personeelstekort en innovatieve oplossingen

Auteur: Ard Huininga, CEO bij Youbahn

Het einde van het jaar nadert en nog steeds lezen we vrijwel iedere week nieuws over de huidige arbeidsmarkt. De ene keer gaat het over de oorzaken van het tekort en worden de cijfers van het CBS je om de oren geslagen en de andere keer gaat het juist over de gevolgen van de tekorten aan personeel, zoals bij ProRail breed uitgemeten werd. Inmiddels weten we dat de krapte op de arbeidsmarkt bijna historisch te noemen is en dealen we met het feit dat het soms ons leven op grote of kleine schaal beïnvloedt. Ik grijp deze blog aan om eens terug te blikken op het afgelopen jaar en het te hebben over de oplossingen: welke sprongen er in het afgelopen jaar bovenuit?

Incentives

Met enige regelmaat haalde dit jaar een ondernemer het nieuws met een creatief verhaal om aan personeel te komen. Zo is mij vooral het verhaal bijgebleven van een horecaondernemer die personeel probeerde te werven met de aanlokkelijke actie om op zijn kosten een rijbewijs te halen. Wat mij betreft een illustratief voorbeeld van hoe hoog de nood is. De actie van deze ondernemer is volkomen begrijpelijk en een leuk initiatief dat honderd procent aansluit bij de doelgroep. En hoewel dit geen structurele oplossing is, kan dit individuele ondernemers zeker uit de brand helpen. Vraag is natuurlijk wel, waar ligt de grens? Hoe ver kan en mag je gaan met dit soort incentives?

Open hiring

In de zomer van dit jaar besteedde Nieuwsuur aandacht aan een nieuw fenomeen: open hiring. Aan een baan komen zonder het opstellen van een cv of het voeren van een sollicitatiegesprek. Een logisch gevolg van het enorme personeelstekort. De beroepen waar immers de grootste tekorten in zijn, zijn vaak jobs waar geen of heel beperkte (opleidings)eisen worden gesteld. Open hiring is hiervoor een mooie oplossing en kan het onbenut arbeidspotentieel zeker aanspreken om te solliciteren. Daarnaast denk ik dat ondernemend Nederland sowieso meer focus mag leggen op de skills en competenties van hun potentiele werknemers, in plaats van (werk)ervaring. Hiermee wordt de pool van talent veel groter en daarmee neemt de kans op een geschikte kandidaat toe.

De opkomst van de platformen, ook voor werk

De opkomst van de platformeconomie komt ook tot uiting op de arbeidsmarkt. Het werd onlangs nog uitgebreid toegelicht door Nu.nl. Kort gezegd is de platformeconomie een stelsel waarin minder waarde wordt gehecht aan bezit en meer aan het verkrijgen van toegang. Bedrijven als Lynk&Co, AirBnB en Helpling lopen al ver voor de troepen uit. De deelnemers die zich al actief bewegen in deze economie zijn dezelfde mensen die ook klaar zijn om ‘hyperflexibel’ te werken. Ik doel dan niet op zzp’ers, maar op mensen die ervoor kiezen om eendagsklussen op te pakken. Zij werken op maandag een paar uurtjes bij de plaatselijke kroeg, geven op dinsdag huishoudelijke ondersteuning bij ouderen en zijn op woensdag de hele dag in de weer als callcentermedewerker. Fte worden in feite opgedeeld in meerdere kortstondige shifts. Daarnaast is er in dit nieuwe stelsel meer ruimte voor marktwerking. Net als bij AirBnB kunnen (uur)lonen afgestemd worden op vraag en aanbod. De horecaondernemer die zijn terras vol ziet lopen vanwege het onverwachte mooie weer, is eerder geholpen als hij het uurloon verhoogt.

Creativiteit en radicaal anders denken

Als ik terugkijk naar de oplossingen die het afgelopen jaar aangedragen zijn om de tekorten aan personeel tegen te gaan, zie ik een duidelijke rode draad. Er wordt veel gevraagd van ondernemers op het gebied van creativiteit om de doelgroep te bereiken. Daarnaast vergt de arbeidsmarkt zoals deze nu is een radicaal andere denkwijze om het huidige arbeidspotentieel te kunnen benutten. De beroepsbevolking lijkt hier al enige tijd klaar voor te zijn; dus waar wachten we als ondernemers nog op?