Waarom we ons zo ergeren aan Nederlanders op vakantie

Waarom juist op vakantie irritaties ontstaan

Uit het onderzoek, uitgevoerd door Panelwizard onder 1.042 Nederlanders, blijkt dat 69 procent zich op vakantie stoort aan het gedrag van landgenoten. Bij jongeren loopt dit zelfs op tot 78 procent. De ergernissen zijn herkenbaar: hard praten, zeuren over het eten, geen moeite doen om zich aan te passen. Maar opvallender nog is dat 36 procent zegt dat medelanders hun reis daadwerkelijk negatief beïnvloedden. 

Dat roept de vraag op: is het gedrag zó storend — of spiegelen we ons aan iets wat we zelf liever vermijden? 

Psychologische projectie: we zien bij anderen wat we afwijzen in onszelf

Volgens gedragspsychologen speelt projectie een grote rol. We herkennen gedragingen van andere Nederlanders omdat we er zelf niet ver vanaf staan. Sterker nog: vaak irriteert gedrag bij anderen ons juist als we het – bewust of onbewust – ook in onszelf herkennen. 

Vakantie biedt ruimte voor reflectie, maar ook voor confrontatie. We willen ontsnappen aan het alledaagse, en dan voelt het alsof die luidruchtige landgenoot dat ideaal in de weg staat. Vooral als dat gedrag haaks staat op onze intentie om ‘lokaal’ en respectvol te reizen. 

De behoefte aan afstand – ook tot onszelf

Chief Marketing Officer Mira van Houwelingen van CheapTickets.nl verwoordt het treffend: “Veel mensen gaan op vakantie om er even tussenuit te zijn. Het laatste wat je dan wil, is alsnog het gevoel hebben dat je thuis bent.” 

En inderdaad: bijna vier op de tien respondenten zegt actief pogingen te doen om op vakantie andere Nederlanders te ontwijken. Eén op de vijf zou zelfs meer betalen voor een vakantie waarbij ze geen landgenoten tegenkomen — en uit CBS-cijfers blijkt dat Nederlanders dit jaar sowieso al aanzienlijk investeren in hun reiservaring. 

Dat lijkt op sociale vlucht, maar zegt ook iets over onze behoefte aan een andere versie van onszelf. Op vakantie willen we iemand zijn die zich moeiteloos aanpast, nieuwe dingen probeert, openstaat voor andere culturen – en daar past de confrontatie met 'typisch Nederlands gedrag' niet bij. 

📌 Zie ook: Nederlanders reizen steeds bewuster duurzaam

Lokaal gedrag als zelfbeeld? 

Meer dan de helft van de ondervraagden zegt zich op vakantie bewust ‘lokaal’ te willen gedragen. Ze eten op lokale tijden, doen mee aan siësta’s en zoeken actief contact met locals. Daarbij blijken mannen zich iets makkelijker aan te passen dan vrouwen (57% versus 50%). 

Deze gedragsaanpassing is niet alleen praktisch, maar ook symbolisch: het bevestigt het beeld dat we van onszelf willen hebben. Als wereldburger, geen toerist. Als nieuwsgierige reiziger, niet als stereotype Nederlander. 

📌 Inzicht: Achter de schermen van de Nederlandse vakantieganger: TUI’s vakantiepeiling

Van het ergeren aan Nederlanders op vakantie naar zelfinzicht

De centrale les? Dat wat we irritant vinden aan anderen, zegt vaak iets over onszelf. En wie daar oog voor heeft, kan die ergernis omzetten in zelfinzicht – of zelfs in compassie. 

Zien we iemand zich luidruchtig gedragen, dan is de reflex al snel irritatie. Maar wie zich afvraagt waarom dat zo stoort, komt misschien tot de conclusie dat het gaat om meer dan gedrag: het gaat om hoe we gezien willen worden, en wat we proberen achter te laten. 

Conclusie: jezelf tegenkomen op reis

Reizen draait om ontdekken — van andere landen, andere gewoontes, maar ook van jezelf. En soms betekent dat, dat je een medeland tegenkomt die precies dat doet wat jij probeert te vermijden. Dat is frustrerend. Maar het is ook een kans: om te zien wie je was, en wie je misschien liever wilt zijn. 

Vakantieplannen 2025 laten zien dat Nederlanders dat steeds vaker ook bewust doen: kiezen voor rust, balans en afstand van drukte. Niet alleen fysiek, maar ook sociaal en mentaal. Want uiteindelijk geldt ook hier: When in Rome, do as the Romans do. En laat je buurman lekker z’n krantje lezen aan het zwembad.