Van werkstress naar werkplezier
Vorige was het de Week van de Werkstress. De stichting OVAL vraagt in de derde week van november ieder jaar extra aandacht voor mentale gezondheid en wil werkstress bespreekbaar maken.[1] Niet geheel zonder reden, want groeiende mentale belasting van werkenden is een alsmaar toenemend probleem. Recent onderzoek van de arbodiensten wijst uit dat stressgerelateerd verzuim blijft stijgen.[2] Een op de zes volwassenen ervaart stress en een kwart van alle verzuimdagen is (deels) te wijten aan stress. Daarnaast neemt de duur van het verzuim ook toe, wat de noodzaak van een hernieuwde focus op werkplezier en mentale gezondheid onderstreept. Dat roept de vraag op: hoe kun je werkstress achter je laten en meer plezier in je werk terugkrijgen?
De nieuwe, grenzeloze werkrealiteit
Sinds de opkomst van het hybride werken vervagen de grenzen tussen werk en privé. Het creëert hardnekkige uitdagingen.[3] Men staat ‘altijd aan’ en er is een werkcultuur ontstaan waarin iedereen voortdurend bereikbaar moet zijn, mede door de enorme toename in digitale communicatie, zoals e-mails, chatberichten en videovergaderingen. Daarnaast is het fysieke afsluitmoment, een (trein)reis naar huis, weggevallen waardoor werkenden moeite hebben om de mentale knop om te zetten. Zo verschuift de stress die voorheen ontstond in de fysieke kantooromgeving, naar de privésfeer.
Helaas weegt het grote voordeel van thuiswerken, flexibiliteit, niet voor iedereen op tegen de nadelen. Thuiswerken beperkt het aantal informele, sociale contactmomenten met collega's, zoals spontane gesprekjes bij de koffieautomaat. Zo verdwijnen de informele check-ins met leidinggevenden, doordat de focus verschuift naar taakgerichte updates, in plaats van het welzijn van de werknemer. Ook hebben veel werkenden te maken met een combinatie van werk en zorgtaken, bijvoorbeeld voor kinderen of naasten. Dit kan de (werk)druk verder verhogen.
Valkuilen en blinde vlekken tijdens werktijd
De aandacht voor mentale gezondheid en werkdruk groeit, maar te weinig werknemers en -gevers staan nog stil bij de valkuilen van hybride werken. Duidelijkheid over wederzijdse verwachtingen zijn belangrijk om te voorkomen dat werknemers zaken verkeerd interpreteren. Zo betekent flexibiliteit niet dat werknemers verplicht zijn meer te werken of op onmogelijke tijden bereikbaar te zijn. Dat lijkt vanzelfsprekend maar moet vooraf afgesproken worden, anders kan flexibiliteit de stress juist verhogen. Daar komt bij dat veel werknemers niet over de juiste thuiswerkplek beschikken. Fysieke klachten, als gevolg van een slechte houding, kunnen leiden tot algehele vermoeidheid en mentale druk.
Wat kun jij doen?
Werknemers kunnen zelf de regie nemen over hun mentale welzijn. Voorbeelden van concrete acties die je kunt nemen als je werkstress ervaart door het hybride werken zijn:
- Geef je grenzen aan en creëer vaste begin- en eindtijden, op kantoor en thuis en probeer jezelf daar aan te houden.
- Kies een bewuste ‘stop’ na het werk, bijvoorbeeld een wandeling. Zo markeer je de overgang tussen werk en privé.
- Houd regelmatig korte, actieve pauzes en lunch niet aan je bureau.
Wacht niet te lang als je voelt dat het niet goed gaat. Stap naar je manager of een andere collega die je vertrouwt om de hoge werkdruk te bespreken. Sociale steun is cruciaal voor verbetering en herstel.
De rol van de werkgever en de werkcultuur
Het is de verantwoordelijkheid van de werkgever om een stressvrije (werk)cultuur te creëren. Dat vereist een proactieve aanpak en vaak een cultuuromslag. Zo kan een werkgever de verwachtingen rondom bereikbaarheid managen, werknemers 'het recht op onbereikbaarheid' garanderen en ergonomische thuiswerkplekken faciliteren.[4] Wat kan helpen, is een focus op output, in plaats van gewerkte uren. Door te investeren in een cultuur van gezondheid, respect en duidelijkheid, maken werkgevers niet alleen de stap van werkstress naar werkplezier, maar verzekeren zij zich ook van productieve, loyale en duurzaam inzetbare medewerkers.
[1] OVAL is een stichting die zich richt op duurzame inzetbaarheid van werkenden. www.oval.nl
[2] https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2025/46/bijna-1-op-de-6-werknemers-heeft-stressvol-werk
[3] https://www.tno.nl/nl/newsroom/insights/2020/11/thuiswerken-leidt-werkstress
Lees meer
