Tien jaar veranderingen: hoe de regelgeving voor fysieke casino’s in Nederland is veranderd

1. Van monopolie naar marktwerking

Tot diep in de jaren 2010 had Holland Casino als staatsbedrijf een monopolie op het aanbieden van tafelspelen zoals roulette en blackjack in fysieke casino’s. Private partijen zoals Jack’s Casino of Flash Casino mochten wel speelautomaten aanbieden, maar geen echte casinospelen met een croupier.

In de loop der jaren ontstond er steeds meer politieke druk om het monopolie van Holland Casino te doorbreken. De gedachte: meer marktwerking leidt tot innovatie, betere service en een aantrekkelijker aanbod voor de consument. In 2017 werd het wetsvoorstel "Wet modernisering speelcasinoregime" aangenomen door de Tweede Kamer, waarin werd geregeld dat Holland Casino geprivatiseerd mocht worden en dat er ruimte zou komen voor nieuwe vergunninghouders. De implementatie van deze wet is echter vertraagd, en de daadwerkelijke veiling van vergunningen heeft nog niet plaatsgevonden. Toch luidde dit voorstel een nieuwe fase in: die van geleidelijke liberalisering van de markt.

2. Strengere regels rondom verslavingspreventie

Tegelijkertijd met de roep om liberalisering groeide ook de maatschappelijke aandacht voor verslavingspreventie. Waar casino’s voorheen vooral informatief moesten zijn, werden zij vanaf 2014 ook verplicht om actiever signalen van problematisch speelgedrag op te sporen en in te grijpen.

Fysieke casino’s moesten onder meer:

• Een preventiebeleid opstellen en handhaven
• Medewerkers trainen om risicospelers te herkennen
• De mogelijkheid bieden tot uitsluiting op verzoek (via het CRUKS-register, zie verderop)
• Zichtbare voorlichting geven over verantwoord spelen

Deze ontwikkeling zorgde ervoor dat de rol van casino’s veranderde: niet alleen als aanbieder van amusement, maar ook als poortwachter van zorgvuldige gokpraktijken.

3. CRUKS: landelijk uitsluitingssysteem

Een grote verandering kwam met de invoering van CRUKS in 2021: het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen. Dit register maakt het mogelijk om spelers met risicogedrag tijdelijk uit te sluiten van deelname aan kansspelen — zowel in fysieke casino’s als online.

Voor fysieke casino’s betekende dit dat zij vanaf 1 oktober 2021 verplicht zijn om iedere bezoeker te controleren in CRUKS voordat die mag spelen. Zonder geldige identificatie of als iemand in het register staat, wordt toegang geweigerd. De invoering van CRUKS was een grote stap in het professionaliseren van verslavingspreventie, en dwong casino’s om hun processen aan te passen.

4. Aangescherpte vergunningsvoorwaarden

Waar speelautomatenhallen vroeger vooral door gemeenten werden gereguleerd, heeft de rijksoverheid sinds 2020 meer eisen gesteld aan de kwaliteit van de exploitatie. Zo moeten casino-exploitanten nu:

Voldoen aan strengere integriteitstoetsen (Bibob-procedure)

Aantonen dat zij investeren in maatschappelijk verantwoorde bedrijfsvoering

Voldoende maatregelen treffen voor sociale veiligheid en toezicht

Dit betekent dat niet alleen het aanbod telt, maar ook hoe je het aanbiedt. Casino’s die niet actief bijdragen aan veilig speelgedrag, kunnen hun vergunning kwijtraken of geen verlenging krijgen.

5. Meer toezicht, minder reclamevrijheid

Hoewel veel van de reclamebeperkingen vooral op online gokken gericht zijn, hebben ook fysieke casino’s sinds 2023 te maken met strengere regels rondom marketing. Buitenreclame, sponsoring en gerichte aanbiedingen naar kwetsbare doelgroepen zijn aan banden gelegd.

Daarnaast wordt er meer toezicht gehouden op de wijze waarop fysieke casino’s reclame maken binnen hun vestigingen. Vooral “bonussen” of beloningen in de vorm van gratis speeltegoed of consumpties worden scherper beoordeeld op hun impact op speelgedrag.

Meer openheid, maar ook meer verantwoordelijkheid

De afgelopen tien jaar zijn fysieke casino’s in Nederland getransformeerd van betrekkelijk gesloten bolwerken naar ondernemingen in een veranderende, gereguleerde markt. Er is meer ruimte gekomen voor concurrentie en marktwerking, maar daartegenover staan strengere regels op het gebied van verslavingspreventie, integriteit en toezicht. De moderne casino-exploitant moet niet alleen een aantrekkelijke omgeving bieden voor spelers, maar ook aantoonbaar bijdragen aan maatschappelijk verantwoord spelgedrag.

Voor bezoekers betekent dit enerzijds meer keuzevrijheid, anderzijds een strakker gereguleerd kader waarbinnen gespeeld wordt — en dat is voor veel mensen een geruststellende gedachte.