Sterke stijging aantal stoppende zzp'ers

De stijging komt niet uit de lucht vallen. Eerder dit jaar werden in de eerste drie maanden al bijna 61.000 bedrijfsbeëindigingen geregistreerd, dat is 37 procent meer ten opzichte van dezelfde periode in 2024. Destijds bleek bovendien dat bijna driekwart van alle stoppende bedrijven een eenmanszaak betrof.

Strengere regels maken opdrachtgevers voorzichtig

Een belangrijke verklaring voor de toename is de aangescherpte handhaving van de Wet DBA, die schijnzelfstandigheid moet tegengaan. Sinds januari controleert de Belastingdienst weer strenger op arbeidsrelaties tussen zelfstandigen en opdrachtgevers. Hoewel 2025 een overgangsjaar is zonder boetes, zorgt de aangekondigde handhaving nu al voor onzekerheid. Veel opdrachtgevers kiezen voor loondienstconstructies of stoppen helemaal met de inzet van zzp’ers.

Daling starters remt groei ondernemerschap

Niet alleen het aantal stoppende zelfstandigen neemt toe, ook het aantal starters daalt. In het tweede kwartaal van 2025 registreerde de KvK 53.799 nieuwe inschrijvingen, dertien procent minder dan een jaar eerder. Volgens Gabriël Baysoy, zzp-expert bij Onderneming.nl, spelen meerdere factoren mee: 'We zien dat opdrachtgevers terughoudender zijn geworden door de handhaving op schijnzelfstandigheid. Tegelijkertijd kiezen nieuwe ondernemers vaker voor een bv in plaats van een eenmanszaak. Ook de hoge vaste lasten en de aantrekkelijke arbeidsmarkt met veel banen in loondienst maken dat de drempel om te starten hoger ligt.'

Tips voor (startende) ondernemers

Hoewel het speelveld verandert, zijn er tal van manieren waarop zelfstandigen zich kunnen wapenen tegen de huidige onzekerheid. Met de juiste tools, een strategische mindset en een flexibel businessmodel hoeven zzp’ers geen afscheid te nemen van hun onderneming. Hieronder enkele praktische tips en hulpmiddelen om koers te houden:

1. Investeer in een duidelijke positionering

Zeker nu opdrachtgevers voorzichtiger worden, is het belangrijk dat jouw toegevoegde waarde direct zichtbaar is. Tools als Canva of Looka helpen gemakkelijk bij een professionele branding, terwijl platforms als LinkedIn Learning je ondersteunen in het aanscherpen van je propositie en pitchvaardigheden.

2. Diversifieer je opdrachtgevers en kanalen

Maak jezelf minder afhankelijk van één inkomstenbron. Denk aan platforms als Hoofdkraan.nl of Freelancer.nl om nieuwe opdrachten te vinden. Ook het ontwikkelen van een (digitaal) product - zoals een e-book of template - kan voor extra stabiliteit zorgen.

3. Automatiseer je administratie

Hoge vaste lasten en tijdrovende processen zijn een valkuil voor veel zelfstandigen. Online boekhoudtools zoals Moneybird en e-Boekhouden.nl helpen om je administratie overzichtelijk en tijdsefficiënt te houden.

4. Blijf op de hoogte van wetgeving en fiscale voordelen

Door grip te houden op regelgeving zoals de Wet DBA en beschikbare aftrekposten voorkom je verrassingen. Bronnen zoals Ondernemersplein of ZZP Nederland bieden actuele informatie en praktische uitleg.

5. Bouw aan een veerkrachtig netwerk

Sluit je aan bij brancheorganisaties of lokale ondernemersverenigingen. Denk aan netwerken zoals Open Coffee Club of JobOn voor inspiratie, samenwerking en kennisdeling. Je staat er niet alleen voor.

Kantelpunt vorgt voor stoppende zzp'ers

Met meer stoppers en minder starters groeit het aantal bedrijven in Nederland nauwelijks nog, slechts 1,2 procent in een jaar tijd. Dat is het laagste groeicijfer in tien jaar. Baysoy: 'De markt voor zelfstandigen verschuift zichtbaar. Maar als er niet snel meer duidelijkheid komt over de spelregels in de praktijk voor zelfstandigen, lopen we het risico dat ondernemerschap ontmoedigd wordt. Dat zou niet alleen zzp’ers raken, maar ook de innovatie en flexibiliteit van de hele economie.'