Leeftijdsdiscriminatie het vaakst gemeld bij werving
Leeftijdsdiscriminatie komt vaker voor dan discriminatie op basis van gender of etniciteit bij sollicitaties in Nederland. In maar liefst 48% van de gevallen waarin leeftijd meespeelde, werd een jongere of oudere kandidaat ongelijk behandeld. Ter vergelijking: bij genderdiscriminatie lag dit percentage op 45% en bij etniciteit op 38%. Dat blijkt uit onderzoek van het TA Audit Institute.
Het onderzoek is uitgevoerd via ruim 1.500 mystery-sollicitaties bij 245 grotere Nederlandse werkgevers. Voor het eerst zijn in één studie leeftijd, geslacht en etniciteit tegelijkertijd onderzocht met behulp van de wetenschappelijke paired apply-methode: twee identieke cv’s solliciteren op dezelfde functie, waarbij enkel leeftijd, naam of geslacht varieert.
Belangrijkste bevindingen uit het onderzoek
- Leeftijdsdiscriminatie kwam het meest voor. In 68% van de gevallen werd de jongere kandidaat benadeeld.
- Genderdiscriminatie deed zich voor in 45% van de gevallen, waarbij mannen en vrouwen even vaak ongelijk werden behandeld.
- Etnische discriminatie werd gemeten in 38% van de sollicitaties. Kandidaten met een Nederlandse of Arabische naam werden daarbij nagenoeg even vaak benadeeld.
Discriminatie in twee richtingen
Het onderzoek laat zien dat discriminatie niet eenduidig is: alle vormen kwamen in beide richtingen voor. Zo werd de jongere kandidaat in 68% van de gevallen negatiever beoordeeld dan de oudere, maar in 32% juist andersom. Bij gender was het exact 50/50. Ook etnische discriminatie bleek genuanceerd: kandidaten met een Arabische naam werden bijna even vaak bevoordeeld als benadeeld.
Grote verschillen tussen organisaties
Bij 47% van de onderzochte organisaties werd géén enkele vorm van discriminatie geconstateerd: kandidaten werden daar volledig gelijk behandeld. Tegelijkertijd viel op dat een kleinere groep werkgevers op meerdere discriminatiecriteria significant slechter scoorde. Daarbij werd geen wezenlijk verschil gevonden tussen profit en non-profit organisaties. Wel bleek etnische discriminatie relatief vaker voor te komen in de non-profitsector, terwijl genderdiscriminatie vaker voorkwam bij for-profitbedrijven.
Relevante observaties uit het veld
"Dat bij 44% van de reacties sprake is van ongelijke behandeling, is fors meer dan verwacht," aldus Bas van de Haterd, co-founder van het TA Audit Institute. "Met name de uitslagen rond leeftijdsdiscriminatie verrasten ons. De jongere kandidaat werd vaker benadeeld, ondanks vergelijkbare ervaring. Blijkbaar wordt jarenlange werkervaring zwaar gewogen, zelfs als die inhoudelijk gelijk is."
Ook de resultaten rond etniciteit wijken af van eerdere aannames. "We kozen bewust voor Arabische namen, gebaseerd op onderzoek uit 2019 van de Radboud Universiteit, waarin deze groep het vaakst werd benadeeld. Dat nu de verschillen met Nederlandse namen vrijwel nihil zijn, is opvallend."
Over het TA Audit Institute
Het TA Audit Institute helpt organisaties om inzicht te krijgen in bias binnen hun wervingsprocessen. Door middel van paired apply-mysterysollicitaties kunnen bedrijven gerichter analyseren of en waar in het proces onbewuste vooroordelen optreden, en daar actie op ondernemen.