Verkiezingen: dit zeggen de partijen over ondernemers
Het is woensdagochtend 29 oktober. In je hoofd draait al het lijstje met offertes, openstaande facturen en een klant die “morgen” wil starten. Tussen de koffie en je eerste call door loop je langs het stemlokaal. Wat leg je daar eigenlijk in de bus als je met je bedrijf in gedachten stemt? In dit overzicht nemen we je mee langs de hoofdlijnen voor ondernemers.
Ondernemen draait om voorspelbaarheid: weten waar je aan toe bent qua lasten, regels, personeel en energie. In vrijwel alle programma’s duiken vier thema’s op die je dagelijkse praktijk raken. Dat zijn regeldruk & uitvoerbaarheid (vergunningen, rapportages, DBA/DVGA-discussies), de arbeidsmarkt & zzp (zekerheden, AOV, schijnzelfstandigheid), energie & infrastructuur (netcongestie, betaalbaarheid, verduurzaming) en innovatie & financiering (R&D, investeringsbanken, groeifondsen).
Dus, wat je ook stemt; aan deze thema's wordt wat gedaan. Maar wat partijen willen doen, dat kan nog verschillen. Hieronder leggen we kort uit wat de partijen deze verkiezingen voor ondernemers willen waarmaken.
VVD wil groeien
We moeten wel beginnen met dé klassieke ondernemerspartij. De VVD zet weer vol in op ondernemers en - je hebt het vast eerder gehoord - de 'hardwerkende Nederlander'. Ze willen naar eigen zeggen radicale economische groei en een meetbare reductie van onnodige regels. Vergunningen die te lang blijven liggen, worden ;automatisch goedgekeurd'. Specifiek voor zelfstandigen belooft de VVD een Zelfstandigenwet: vrijheid behouden, maar ook duidelijkheid voor opdrachtgevers. Verder: offensief op AI en een investeringsmaatschappij voor start- en scale‑ups.
Een groene economie met GroenLinks-PvdA
GL-PvdA richt zich vooral op 'innovatieve bedrijven en mkb'ers'. De combinatie wil de energierekening structureel drukken door het elektriciteitsnet versneld uit te breiden en zwaar te investeren in schone energie en groene industrie. Fossiele subsidies gaan eraf; vervuilers betalen meer. De groene transitie moet kansen bieden volgens de partij.
PVV: lagere lasten, minder verplichtingen
De andere kant van het spectrum: de PVV wil juist minder groene verplichtingen. De partij van Geert Wilders legt de nadruk op betaalbaarheid en energiezekerheid, en wil prijsstijgingen tegengaan. Daar hoort onder ander een verlaging van de Btw op energie (van 21 naar 9 procent). Let wel: het programma is meer gericht op huishoudens, maar deze kosten raken ondernemingen natuurlijk ook.
D66 creëert ruimte
D66 is de progressievere tegenhanger van de VVD en wil net als die partij ook makkelijkere regels en betere toegang tot financiering. De liberale partij van Jetten zet zich verder in voor gelijke spelregels op de arbeidsmarkt. In dat kader pleit de partij voor een verplichte, collectieve AOV voor zelfstandigen (met oog voor betaalbaarheid en uitvoerbaarheid) en een digitalere, menselijkere overheid met dus minder bureaucratie.
CDA ook hier voor fatsoen
Het CDA gooit ons dood met 'fatsoen' en 'rust, reinheid en regelmaat' en dat is ook deels terug te zien in het ondernemersbeleid. Ze willen 'ondernemen weer leuk maken' en een 'voorspelbaar beleid' voor ondernemers. Ze willen een nationale inversteringsbank opzetten om financiering aan te jagen, de netcongestie versneld aanpassen en geen extra nationale CO2-heffing bovenop de EU-regels, om het speelveld gelijk te houden.
JA21 gaat voor helderheid
Dan nog JA21; de partij wil, net als D66 en VVD, af van een hoop regels. Onder andere de verplichte AOV voor zzp'ers moet verdwijnen, zodat de lasten ook dalen. Ook wil JA21 kortere loondoorbetaling bij ziekte en schijnzelfstandigheid verder aanpakken met heldere ondernemerschapscriteria.
Opvallende punten bij kleinere partijen
Hierboven hebben we de partijen besproken die nu 10 of meer zetels peilen. Maar ook de kleinere partijen hebben natuurlijk een mening over ondernemerschap. De opvallendste punten bespreken we hier.
Huidige coalitiepartij BBB zet zich vooral in voor minder over-regulering en wil net als CDA en de ChristenUnie voorspelbare regels per sector. Volt gaat voor een sociaal en digitaal ondernemerslandschap, onder andere door het letterlijke 'stimuleren van sociaal ondernemerschap' en door de opzet van een Ministerie van Digitale Zaken. Daarmee lopen ze nog een beetje achter op de Piratenpartij, die MKB wil beschermen tegen Big Tech.
De partij die het verst gaat voor ondernmers, is BVNL. Zij zetten in op lagere lasten, een veel kleinere overheid en een sterke deregulering.
Verkiezingen en ondernemers: wees slim
Een hoop keuzes, en wat is nou het belangrijkst? Wij denken dat je met deze drie vragen aan jezelf (of aan collega‑ondernemers) ver kan komen:
- Waar zit mijn grootste onzekerheid? (personeel, energie, vergunningen, cashflow)
- Welke partij pakt dat probleem aan met een uitvoerbare maatregel? (let op uitvoering, niet alleen ambitie)
- Wat betekent het voor mijn mix van werknemers, zzp’ers en leveranciers? (zekerheden, kosten, flexibiliteit)
Elke partij behartigd andere belangen. De ene is socialer ingesteld, de andere juist liberaler, en dat geldt ook voor ondernemers. Weet daarom goed wat je het allerbelangrijkst vindt. Maar wat je ook doet, deze verkiezingen is als ondernemer één ding het allerbelangrijkste: stem!