Arbeidsmarkt 2025 koelt af, maar blijft krap

In het derde kwartaal van 2025 waren ongeveer 1,09 miljoen mensen actief op zoek naar een baan – dertigduizend minder dan een kwartaal eerder en honderdduizend minder dan een jaar geleden. Dat betekent dat minder werknemers bereid zijn te bewegen, wat wijst op een afnemende dynamiek. Ook het aantal mensen dat de afgelopen twaalf maanden van baan wisselde, liep terug naar 1,66 miljoen. Dat zijn er 40.000 minder dan in het tweede kwartaal en zelfs 139.000 minder dan in dezelfde periode vorig jaar.

Tegelijkertijd blijft de schaarste voelbaar. De zogeheten sourcingsdruk – het percentage werkenden dat door recruiters of werkgevers wordt benaderd – ligt met 42,3 procent nog steeds hoog. Werkgevers blijven dus actief jagen op talent, maar het lijkt iets gemakkelijker te worden om kandidaten te vinden dan in de piek van vorig jaar.

De werkloosheid loopt daarentegen weer licht op: van 374.000 mensen in juli naar 388.000 in augustus. Dat is nog altijd historisch laag, maar de stijgende lijn duidt op een afkoeling. Mensen die op zoek zijn naar werk verwachten gemiddeld 3,1 maanden nodig te hebben om iets nieuws te vinden – even lang als een kwartaal eerder. De snelle baanzekerheid die kenmerkend was voor de afgelopen jaren, lijkt dus te stabiliseren.

Ook werkgevers tonen meer voorzichtigheid. Het aandeel vaste contracten onder baanvinders daalde van 46,5 naar 44,5 procent. Tegelijkertijd blijft het aantal openstaande vacatures met ruim anderhalf miljoen uitzonderlijk hoog, al geven steeds minder ondernemers aan direct personeelstekorten te ervaren. De spanning is dus nog niet verdwenen, maar wel minder extreem.

Vertraging met oorzaken

De cijfers passen in een breder economisch beeld. De groei vertraagt, bedrijven stellen investeringen uit en kosten nemen toe. Daardoor neemt de wervingsdrang af, zonder dat er sprake is van massale ontslagen. De arbeidsmarkt reageert bovendien altijd met vertraging op economische schommelingen: werkgevers houden mensen liever vast dan dat ze hen meteen laten gaan.

Een tweede factor is de structurele mismatch tussen vraag en aanbod. Sectoren als techniek, zorg en ICT kampen nog altijd met tekorten, terwijl elders meer arbeidskrachten beschikbaar komen. Dat verklaart waarom de krapte hoog blijft, zelfs nu de dynamiek afneemt.

Tot slot speelt gedrag een rol. Veel werknemers kiezen in onzekere tijden voor zekerheid en blijven zitten waar ze zitten. Dat verklaart de dalende arbeidsmarktactiviteit: de wil om van baan te veranderen is tijdelijk kleiner.

Wat betekenen de kwartaalcijfers voor ondernemers?

Voor werkgevers betekent deze fase vooral: bijsturen in plaats van doorduwen. De arbeidsmarkt blijft krap, maar de tijd van overbieden en noodgrepen lijkt voorbij. Bedrijven die investeren in goed werkgeverschap, ontwikkelkansen en wendbare arbeidscontracten kunnen juist nu het verschil maken.

Voor beleidmakers ligt de uitdaging in het structurele tekort aan menskracht. Scholing, arbeidsmigratie en productiviteitsgroei blijven sleutelfactoren om de economie draaiende te houden, zeker nu de groei vertraagt en vergrijzing doorzet.

De conclusie is duidelijk: de Nederlandse arbeidsmarkt komt in rustiger vaarwater, maar blijft fundamenteel krap. De komende kwartalen zullen uitwijzen of deze vertraging een tijdelijke adempauze is of het begin van een nieuw evenwicht.