AI-advies zet ondernemers op het verkeerde spoor
AI-tools zoals ChatGPT, Gemini en Copilot zijn niet meer weg te denken uit het dagelijks leven. Ze helpen ondernemers met plannen, klantenservice en zelfs gezondheidsadvies. Maar de grens tussen gemak en goed oordeel vervaagt. Uit recent onderzoek van Univé, uitgevoerd door PanelWizard, blijkt dat bijna één op de drie Nederlanders AI raadpleegt bij gezondheidsklachten. En dat niet alleen: één op de vijf stelt zelfs een bezoek aan de huisarts uit op basis van wat een chatbot zegt.
Wat goed bedoeld begint - snelle duidelijkheid, zelf bezig gaan met andere dingen - kan dus leiden tot verkeerde aannames of uitstelgedrag. En dat fenomeen beperkt zich niet alleen tot de zorg: ook thuis of in zakelijke beslissingen kan AI verleiden tot gemakzucht.
De keerzijde van AI-advies
Dat AI-chatbots overtuigend klinken, is precies hun kracht én hun valkuil. Gebruikers ervaren vaak een gevoel van zekerheid, zelfs als de informatie onvolledig of fout is. Volgens Univé zegt bijna één op de vijf Nederlanders dat een deskundige later onjuistheden aantrof in AI-adviezen. Onder lager opgeleiden ligt dat percentage zelfs op 24%.
Die cijfers leggen een breder probleem bloot: AI-systemen zijn goed in het formuleren van plausibele antwoorden, maar niet per se in het waarborgen van waarheid of context. Voor bedrijven kan dat uitmonden in foute beslissingen, van juridische risico’s en verkeerde interpretaties van regelgeving tot misleidende marktanalyse.
Wanneer AI je bedrijf op het verkeerde spoor zet
De neiging om AI te vertrouwen beperkt zich allang niet meer tot medische vragen. In het bedrijfsleven zien we dezelfde trend: ondernemers gebruiken AI voor strategie, marketing, personeelsselectie en zelfs investeringskeuzes. Toch waarschuwen experts dat dit niet zonder risico is:
- Selectiebias bij AI-werving: Tools die cv’s beoordelen kunnen onbewust kandidaten benadelen door algoritmische vooroordelen. Amazon stopte enkele jaren geleden een intern AI-recruitmentsysteem omdat het vrouwelijke sollicitanten systematisch lager beoordeelde.
- Marketingfouten door verkeerde data: AI-marketingplatforms kunnen op basis van onjuiste of verouderde data verkeerde doelgroepen targeten, met reputatieschade als gevolg.
- Te veel vertrouwen in AI-analyse: Bedrijven die prijsstrategieën of concurrentieanalyses volledig aan AI overlaten, lopen het risico op verkeerde aannames, zeker wanneer de brondata niet transparant is.
Fouten uit de praktijk: van mislukkingen tot miljoenenverliezen
De praktijk laat zien dat verkeerd AI-gebruik bedrijven letterlijk duur kan komen te staan. Zo wees Forbes op een reeks 'dodelijke AI-fouten' bij grote ondernemingen, waar projecten miljoenen kostten maar mislukten door slechte datakwaliteit, een gebrek aan menselijke controle of onduidelijke doelstellingen.
Ook CIO.com beschreef hoe automatische besluitvorming in prijsstrategieën en personeelsbeleid leidde tot dure fouten: verkeerde aanbiedingen, verlies van klanten en reputatieschade. Wetenschappelijk onderzoek onderstreepte dat medewerkers vaak niet herkennen wanneer een analyse fouten bevat, met verkeerde investeringskeuzes tot gevolg.
Deze voorbeelden tonen één lijn: niet AI zelf vormt het probleem, maar het gebrek aan menselijke toetsing. Wanneer beslissingen volledig worden geautomatiseerd, verdwijnt het kritisch denken uit de keten. Wat doe je dan nog zelf?
Gezond verstand als succesfactor
Volgens Angelique Holtman, propositiemanager Zorg bij Univé, blijft het belangrijk om te controleren waar de woorden van LLM's vandaan komen. Ze raadt aan om tools te gebruiken die door professionals zijn gevalideerd, zoals Moet ik naar de dokter.nl of Dokter bij de Hand. Voor ondernemers geldt datzelfde principe: AI kan je helpen oriënteren, maar niet vervangen.
Een gezonde workflow is er één waarin AI een ondersteunende rol speelt — niet de leidende. Gebruik AI als sparringpartner, niet als autoriteit.
Wanneer wél en wanneer níet naar AI luisteren?
Wel doen:
- AI inzetten voor brainstorms, eerste analyses of trendverkenning.
- Chatbots gebruiken om klantvragen te structureren of rapporten samen te vatten.
- AI inzetten voor repetitieve taken waar interpretatie minder cruciaal is.
Niet doen:
- Kritische beslissingen (financieel, juridisch of medisch) baseren op AI zonder menselijke toets.
- Vertrouwen op AI-gegenereerde informatie zonder de bron te verifiëren.
- Privacygevoelige of strategische data delen met publieke AI-platforms.
Simpeler kunnen we het niet maken.
AI is geen orakel
AI is een krachtige bondgenoot, maar geen alwetende raadgever. Het kan helpen inzicht te krijgen, maar nooit de verantwoordelijkheid overnemen. De kunst is om de juiste balans te vinden tussen technologische efficiëntie en menselijk oordeel.
Of het nu gaat om een gezondheidsklacht of een bedrijfsbeslissing: luisteren naar AI mag - maar alleen als je zelf blijft nadenken.