'Werkgevers, wacht nog even met loongroei!'

Het analyseerde daarvoor de ontwikkeling van de lonen in een breed economisch perspectief. 'Wij constateren dat de loongroei nu in lijn is met de ontwikkeling van de economie,' zegt Marieke Blom, hoofdeconoom ING Nederland. 'Pas als de arbeidsmarkt echt krap wordt, verwachten we dat vakbonden hogere looneisen kunnen stellen. Te snelle loonstijging kan bovendien schadelijke effecten hebben.'

Is loongroei wenselijk?

De Nederlandse economie groeit dit jaar naar verwachting met 2,5 procent en de lonen groeien met zo’n 2 procent. Toch is dat niet genoeg, vindt De Nederlandsche Bank die al meerdere keren pleitte voor een loongolf. Ook het CPB constateerde onlangs dat de loongroei achterbleef.

Het ING Economisch Bureau onderzocht of de lonen inderdaad sneller zouden moeten stijgen en waar eventueel ruimte zit. Uit die analyse blijkt dat de lonen zich nu op een manier ontwikkelen die past bij de conjunctuur. De arbeidsmarkt is nog vrij ruim en de verborgen werkloosheid is relatief hoog. Bedrijfswinsten zijn weliswaar hersteld sinds de crisis maar van een ‘piek in de winstgevendheid’ is geen sprake. Vooral kleine bedrijven zitten krap bij kas. 

'Als we kijken naar de verhouding van lonen van werknemers en winsten van bedrijven valt op dat vooral ZZP’ers in inkomen zijn achtergebleven, een punt dat in de discussie tot nu toe weinig aandacht heeft gekregen,' aldus Blom.

Ongewenste effecten

Als de lonen (te) snel stijgen kan dat nadelig voor de economie zijn. Voor het nog herstellende MKB kunnen hoge lonen een gevoelige klap zijn waardoor het uitbreidingen en investeringen uitstelt. Bedrijven die wel uitbreiden, kiezen er mogelijk sneller voor om ZZP’ers in te huren, te automatiseren, of meer uit te besteden in het buitenland.  

'We hoeven niet terug naar een periode van loonmatiging, maar de lonen te snel laten stijgen kan wel degelijk nadelige effecten hebben', zegt de hoofdeconoom. 'Pas als de arbeidsmarkt echt krap wordt, verwachten we dat vakbonden hogere looneisen kunnen stellen. Tot die tijd is het logisch dat juist het creëren van extra werkgelegenheid prioriteit heeft.'